شیرین بیان گیاهی پر خاصیت است که بر خلاف نامش تلخ می باشد. حتماً شنیده اید که از این گیاه برای درمان سرفه و ناراحتی های معده استفاده می شود. هم اکنون نیز از این گیاه در ترکیب شربت های ضد سرفه استفاده می شود. این گیاه برای دستگاه گوارش و همچنین تقویت دستگاه ایمنی بدن موثر عمل می کند؛ چون حاوی ویتامین ها و مواد معدنی متعدد مورد نیاز بدن است. در این مطلب خواص درمانی این گیاه را مرور می کنیم. لطفاً با ما همراه باشید.
شیرین بیان چیست؟
شیرین بیان از ریشه گیاهی به نام glycyrrhiza glabra می آید. عصاره ریشه شیرین بیان حاوی بیش از 300 ترکیب مختلف فعال است. مطالعات نشان می دهد که شیرین بیان ممکن است برای تعدادی از شرایط از جمله سوء هاضمه ، گرگرفتگی و فشار خون پایین موثر باشد.
در اروپا آب‌نبات هایی با طعم تند از شیرین بیان تهیه می شود که طرفدار زیادی هم دارد. البته باید گفت که طعم اغلب این گونه تنقلات با روغن تخم انیسون (بادیان رومی) تامین می‌شود و مقدار واقعی شیرین‌بیان در آنها بسیار کم است.
خواص شیرین بیان :
در شیرین بیان بیش از 300 ترکیب مختلف وجود دارد که برخی از آنها خاصیت ضد ویروسی و ضد میکروبی دارند.
التهاب و عفونت پوست :
ریشه شیرین بیان ممکن است به درمان اگزما کمک کند. اگزما می تواند باعث خارش، قرمزی ، پوسته پوسته شدن و التهاب شود.
عصاره ریشه شیرین بیان ممکن است در برابر باکتری هایی که می توانند پوست را آلوده کنند، مؤثر باشد. براساس یک مطالعه در مجله تحقیقات دارویی ایران این مطالعه نشان داد که فعالیت ضد میکروبی در برابر استافیلوکوکوس اورئوس وجود دارد که می تواند باعث عفونت های پوستی مانند سلولیت و فولیکولیت شود. در این مطالعه محققان از عصاره هایی از برگ و ریشه گیاه استفاده کردند.
ناراحتی معده و زخم معده :
عصاره حاوی گلابریدین و گلابرون ، که فلاونوئیدهای موجود در ریشه شیرین بیان هستند ، در تسکین ناراحتی معده مؤثر است. عصاره باعث کاهش حالت تهوع ، درد معده و سوزش سردل می شود. عفونت با باکتری به نام هلیکوباکتر پیلوری می تواند باعث ایجاد زخم معده در برخی افراد شود. تحقیقات نشان می دهد که عصاره شیرین بیان ممکن است به از بین بردن باکتری هلیکوباکتر پیلوری کمک کند.
هپاتیت C :
عصاره شیرین بیان حاوی ترکیبات مختلفی بوده که مهمترین آن گلیسریزین می‌باشد. گلیسیریزین ممکن است به درمان هپاتیت C ، ویروسی که کبد را آلوده می کند ، کمک کند. بدون درمان ، هپاتیت C می تواند باعث التهاب و آسیب طولانی مدت کبد شود. محققان گزارش داده اند که گلیسیرریزین فعالیت ضد میکروبی علیه هپاتیت C در نمونه های سلولی را نشان می دهد و ممکن است نوید به عنوان یک درمان آینده برای این ویروس داشته باشد.
پزشکان در ژاپن برای درمان افرادی که به هپاتیت مزمن C مبتلا هستند ، از یک نوع تزریقی گلیسیرریزین استفاده می کنند که به درمان های دیگر پاسخ نمی دهد. نتایج مطالعات آزمایشگاهی در ژاپن نشان می دهد که ممکن است برای این امر مفید باشد.
پوسیدگی دندان :
برخی تحقیقات نشان می دهد که شیرین بیان ممکن است به از بین بردن باکتری های موجود در دهان که باعث پوسیدگی دندان ها می شود ، کمک کند. با این حال ، اگرچه شیرین بیان فعالیت ضد باکتریایی را در آزمایشگاه نشان داده است ، اما مطالعات انسانی هنوز اثبات نکرده است که دارای هرگونه قدرت مبارزه با پوسیدگی است.
گلو درد :
گلیسیریزین که یکی از ترکیبات مهم موجود در شیرین بیان است به کاهش التهاب در مجاری تنفسی کمک زیادی می کند. این ترکیب مفید مانع رشد و اثرات بیماری زای اکثر ویروس ها می شود. امروزه این ماده در ترکیب داروهای مربوط به بیماری های تنفسی قرار داده می شود و برای تسکین علائمی مانند سرفه و گلودرد موثر عمل می کند. این گیاه همچنین باعث روان شدن خلط شده و مجاری تنفسی را باز می کند. در واقع شیرین بیان ویروس هایی که مجاری هوایی را تهدید می کنند نابود می سازد.
گرگرفتگی یائسگی: در مطالعه ای در مجله تحقیقات دارویی ایران منتشر شد ، محققان دریافتند زنان یائسه مبتلا به گرگرفتگی که روزانه 3 بار 330 میلی گرم عصاره ریشه شیرین بیان مصرف می کنند ، از کاهش دفعات و شدت گرگرفتگی آنها خبر می دهند.
عوارض شیرین بیان:
مصرف دوز نامناسب مکمل های شیرین بیان می تواند عوارض جانبی ایجاد کند.
دوز شیرین بیان به شرایطی که نیاز به درمان دارد بستگی دارد. با این حال ، مردم هرگز نباید مقادیر زیادی شیرین بیان را مصرف کنند.
– افرادی که فشار خون بالا دارند و یا پتاسیم پایینی ندارند ، باید از مصرف شیرینی شیرین بیان و مکمل های گلیسیرریزین به طور کلی خودداری کنند.
مصرف زیاد شیرین بیان باعث کاهش سطح پتاسیم می شود. طبق گفته سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) ، این می تواند منجر به موارد زیر شود:
ضربان قلب غیر طبیعی
فشار خون بالا
ورم
بی حالی
نارسایی احتقانی قلب
سازمان بهداشت جهانی (WHO) اظهار می دارد که مصرف کمتر از 100 میلی گرم در روز اسید گلیسیریزیزک بعید است که در اکثر بزرگسالان عوارض جانبی داشته باشد.
زنان باردار نباید مقادیر زیادی شیرین بیان مصرف کنند. یک مطالعه نشان داد که گلیسیریزه موجود در شیرین بیان می تواند به مغز در حال رشد جنین آسیب برساند و منجر به مشکلات شناختی بعدا در زندگی شود. یک مطالعه قدیمی نشان داد که مصرف زیاد شیرین بیان در دوران بارداری می تواند منجر به تولد زودرس شود.
تداخلات دارویی :
داروهایی که با شیرین بیان تعامل دارند عبارتند از:
داروهای پتاسیم کم
داروهای فشار خون
دیورتیک ها ، قرص های آب نیز نامیده می شوند
داروهای ضربان قلب
رقیق کننده خون مانند وارفارین
استروژن ، هورمون درمانی
کورتیکواستروئیدها
نحوه استفاده از ریشه شیرین بیان :
نوشیدن چای شیرین بیان راهی آسان برای داشتن شیرین بیان در رژیم غذایی است.
شیرین بیان به شکل قرص های جویدنی ، عصاره مایع ، کپسول ها ، پودر و عرق شیرین بیان نیز موجود است.