در این مقاله سعی داریم روش تهیه انواع سویق همراه با خواص آنها را مفصل برای شما توضیح دهیم.

سویق یک غذای بهشتی و هدیه جبرئیل برای بشر است . از ویژگی های سویق ارزان بودن، در دسترس بودن و خواص شگفت انگیز آن در تقویت بدن و درمان بیماری ها است. در این مطلب با طرز تهیه سویق، نحوه مصرف آن برای هر بیماری و دیگر نکات مهم آشنا می شوید.
درست کردن سویق راحت نیست نیازمند فن و ابزار است. قلّاء به کسی می‌گفتند که سویق درست می‌کرده است و آرد را بدون روغن سرخ می‌کرده است. شخصی که سویق درست می‌کند باید مهارت درست کردن سویق را داشته باشد. دانستن مقدار تفت دادن، روش آرد کردن، مقدار سبوس، مقدار گندم و جو ضرورت دارد. ممکن است درست کردن سویق نصف روز به طول انجامد.

 روش تهیه انواع سویق و خواص آنها

روش تهیه سویق‌ها به دو صورت است. روش اول ابتدا دانه‌ها را آسیاب می‌کنند و سپس تفت می‌دهند و روش دوم بعد از آنکه دانه‌ها تفت داده شد آنها را آسیاب می‌کنند. اما درمورد دانه‌هایی که سبوس دارند مثل گندم و جو کمی متفاوت است که در ادامه بررسی شده است.

1- سویق گندم

مهمترین نوع سویق که در طب اسلامی و روایات نیز به خوردن آن توصیه شده، سویق گندم است. سویق گندم باعث تقویت عمومی بدن، تقویت کودکان درحال رشد و افزایش نیروی جنسی شده و همچنین خوردن آن برای مادران باردار و شیرده مفید بوده و از ناهنجاری‌های مادرزادی جنین پیشگیری می‌کند. مصرف سویق گندم برای رفع ضعف و لاغری مفید بوده و باعث چاقی می‌شود.

طرز تهیه:
سویق گندم و جو به دو روش ساخته می‌شود، روش اول در ابتدا سبوس گندم و جو را جدا کرده و جداگانه آرد می‌کنند و سپس به نسبت مساوی آرد گندم و جو را با آرد سبوس گندم و جو مخلوط کرده و آرام آرام حرارت می‌دهند تا آماده شود، اما در روش دوم گندم و جو را ابتدا تفت می‌دهند سپس آرد می‌کنند.

از آنجایی که سبوس کمتر نیاز به حرارت داشته و زود می‌سوزد بهتر است جدا تفت داده شود و نکته دیگر اینکه سبوس از مواد سلولزیست و حاوی ویتامین B و D است که بدون آسیاب کردن و تفت دادن جذب بدن نمی‌شود و آرد کردن و تفت دادن آن باعث می‌شود که بدن بتواند از آن استفاده کند. سبوس تفت داده شده را مجددا الک کرده تا نشاسته آن خارج شده و بعد از آن، با آردی که جداگانه تفت داده شده مخلوط شود. پس با این توضیحات روش اول بهتر است.

پس به طور خلاصه آرد گندم را بدون روغن با حرارت غیر مستقیم تفت داده،سبوس گندم را مثل همان تفت داده و باهم مخلوط ومصرف کنید.دقت شود که آرد و سبوس باید بسیار آسیاب شوند و به اندازه مساوی از هرکدام تفت داده شود مثلا از هرکدام نیم کیلو پس از آسیاب شدن…
(مدت زمان مناسب برای تفت دادن ربع کیلو : ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی شعله کم) – سبوس مدت کمتری باید تفت داده شود.

2- سویق جو:

سویق جو هم غذاست و هم دارو و  برای تقویت عمومی بدن بسیار عالی بوده و تنظیم کننده قند خون است و همچنین در درمان دیسک گردن مؤثر است. ترکیب سویق جو و گندم هم تقویت کننده است هم چاق کننده و مناسب برای کودکان لاغر و ضعیف. همچنین از خستگی زودرس جلوگیری کرده و به سیستم گوارش کمک می‌کند. این سویق را می‌توان با خرما یا شیر و عسل ترکیب و روزانه ناشتا مصرف کرد و یا به کودک خود داد. این ترکیب به اندازه‌ای مفید بوده که طی مدت سه روز متوجه میزان اثر بخشی و نتیجه آن خواهید شد.

طرز تهیه:
طرز تهیه سویق جو نیز همانند سویق گندم است. سبوس جو و آرد جو به اندازه مساوی از هرکدام را جداگانه بدون روغن تفت داده و بعد از سرد شدن مخلوط می‌کنند. در صورتی که سبوس جو درشت باشد دوبار آسیاب کرده و تفت می‌دهند.(مدت زمان مناسب برای تفت دادن ربع کیلو : ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی شعله کم) – سبوس مدت کمتری باید تفت داده شود.

3- سویق عدس

سویق عدس به رفع تشنگی کمک می‌کند و باعث تقویت معده کودک می‌شود همچنین این سویق به پیشگیری و درمان کم خونی کمک کرده و در درمان خونریزی‌های شدید قاعدگی موثر بوده و باعث تقویت معده و کاهش صفرا می‌شود.
از دیگر خواص این سویق افزایش فعالیت سلول‌های مغز و تقویت هوش و حافظه، تقویت عضله قلب و حفظ سلامتی آن، شفاف کننده پوست، تقویت کننده عضلات و کمک به رشد کودکان، کم کردن دوران نقاهت و افزایش شیر مادر است.

طرز تهیه:
عدس ترجیحا دیم را به خوبی آسیاب و الک کرده و تفت داده، اگر درشت بود دوباره آسیاب کرده و تفت داده می‌‌شود.(مدت زمان مناسب برای تفت دادن ربع کیلو : ۲۰ تا ۲۵ دقیقه روی شعله متوسط)
چون عدس سبوس ندارد، کافی است عدس را خوب آسیاب کنید و بعد آرد آنرا تفت دهید و مجددا آسیاب کنید و دوباره تفت دهید و الک کنید.

4- سویق برنج

از خواص سویق برنج می‌توان به تقویت بنیه و سلامت دستگاه گوارش به ویژه روده بزرگ و همچنین درمان لاغری اشاره کرد. این سویق همچنین برای درمان اسهال در کودک داروی مناسبی است.

طرز تهیه سویق برنج:
نکته: روش تهیه مانند سویق گندم و جو همراه سبوس میباشد.هم می توان مثل سویق گندم بدست آورد و هم اینکه اول برنج سبوس دار را تفت داد و بعد آرد کرد .

5- سویق سیب

از سویق سیب در طب اسلامی برای برطرف کردن مسمومیت دارویی استفاده می‌شود، این نوع سویق دفع کننده انواع سموم از بدن مانند مواد مخدر بوده و برای درمان نیش مار و عقرب استفاده می‌شود و همچنین برطرف کننده خون دماغ است و به کاهش تب کمک می‌کند.

طرز تهیه سویق سیب:
برای تهیه سویق سیب ابتدا باید سیب را ورق‌ورق کرد و آن را خشک کرد سپس آن را آسیاب کرد و بعد آن را در ماهیتابه یا دستگاه تفت داد تا جایی که رنگ آن تغییر کند، برای خشک‌ کردن بهتر است از آفتاب استفاده شود البته می‌توان از دستگاه هم استفاده کرد، در روایات به سیب لبنانی تأکید شده ولی می‌توان از هر نوع سیبی استفاده کرد، برای پوست سیب چندان تعریف نشده و سبب ابتلا به آپاندیس می‌شود ولی شاید اگر خشک شود و تفت‌داده شود مشکلی نداشته باشد.

6- سویق سنجد

سویق سنجد بسیار مقوی بوده و بهترین غذا برای رژیم غذایی دوران شیردهی است و باعث مهار طبع، تقویت نیروی بدن و سیستم ایمنی می‌شود، این سویق همچنین به انسجام استخوان‌های کودک کمک بسیاری کرده و جهت رشد و چاق شدن کودک بسیار مفید است. چاق کننده و بسیار مفید جهت رشد بچه ها می باشد.

طرز تهیه سویق سنجد:
برای تهیه این سویق ابتدا هسته سنجد را از گوشت سنجد با یک آسیاب معمولی جدا کنید.بعد هسته را آسیاب کنید و جداگانه تفت دهید، و خوب الک کنید.گوشت سنجد را نیز آسیاب کرده و تفت دهید و الک کنید.حال پودر تفت داده هسته و گوشت سنجد را با هم مخلوط کنید.
و یا سنجد را با هسته آسیاب کرده و الک کرده و بدون روغن تفت دهید.(مدت زمان مناسب برای تفت دادن ربع کیلو : ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی شعله کم)

7- سویق کدو تنبل

این سویق به درمان بیش فعالی کودکان و مشکلات مغز از جمله پارکینسن و… کمک می‌کند. این سویق همانند همه سویق‌ها خواص بی نظیر کدو تنبل را دارد و برای کسانی که به خوردن کدو تنبل علاقه‌ای ندارند خوش خوراک تر است.

طرز تهیه سویق کدو تنبل:
کدو تنبل تازه را که زدگی هم نداشته باشد و مقداری سفت باشد پوست گرفته و حلقه حلقه می‌کنند سپس حلقه‌ها را خلال کرده و در سینی یا جلوی آفتاب یا در فصل سرد روی بخاری قرار می‌دهند تا خشک شود، بعد از خشک شدن کامل که کمی هم طول می‌کشد، آسیاب کرده و تفت داده می‌شود. بسیار خوش عطر و خوشمزه است.(مدت زمان مناسب برای تفت دادن ربع کیلو : ۱۰ دقیقه تا ۱۵ دقیقه روی شعله کم)

 8- سویق نخود

این سویق از جمله سویق ‌ای خوب و پر کاربرد است. سویق نخود تقویت کننده کمر است و به رفع ضعف کمر و تسکین دردهای استخوان کمک می‌کند و به همین خاطر درمان خوبی برای دیسک کمر است. این سویق همچنین به تراکم استخوان‌های کودک کمک کرده و باعث تقویت عمومی بدن و تقویت نیروی جنسی می‌شود.

طرز تهیه سویق نخود:
نخود خام را آسیاب کرده و سپس آرد خام نخود را در ظرفی ریخته و مدام تفت می‌دهند تا خوب بپزد. این تذکر بسیار لازم است که سویق نخود دیر تفت می‌خورد و حتی نیاز نیست شعله را کم کرد بلکه با شعله متوسط هم باید مدتی تفت بخورد تا بپزد. در این حالت و وقتی نخود تبدیل به سویق شد دیگر نفاخ نیست و طعم خوبی هم دارد.(مدت زمان مناسب برای تفت دادن ربع کیلو : ۲۰ دقیقه تا ۲۵ دقیقه روی شعله متوسط)

9- سویق کودک

این سویق از ترکیب انواع سویق‌ها به دست می‌آید که البته باید گفت جهت سهولت ترکیب آن با شیر ذرات ریزتری باید داشته باشد. این سویق نه تنها برای کودک بلکه برای همین سنین مناسب بوده و از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند. استفاده از آن مخصوصاً به مادران شیرده توصیه شده چون باعث افزایش شیر مادر می‌شود، بهترین جایگزین قرص آهن محسوب شده و همچنین برای کمک به بهبود پوکی استخوان و شکستگی استخوان و تقویت ساق پا موثر است. این سویق به همراه خرما بهترین ترکیب در وعده سحری برای روزه داران بوده و در روایات استفاده از آن بسیار توصیه شده است.

10- سویق ماش

از مهمترین خواص سویق ماش استحکام استخوان‌بندی، تقویت قوای جسمانی و کمک به کودکان در حال رشد است.

طرز تهیه سویق ماش:
مثل سویق عدس تهیه می شود.

11- سویق شسته:

سویق ها به طور کلی بدن را تقویت می کنند خصوصا قسمت بالایی بدن اما سویق شسته پا ها را بیشتر تقویت می کند. برای بیماری های فلج و ام اس جزئی از درمان است.

طرز تهیه سویق شسته:
همان سویق جو یا گندم را در ظرفی قرار می دهیم و روی آن آب می ریزیم و می گذاریم ته نشین شود. سپس آب آن را خالی می کنیم. این کار را تا ۷ بار انجام داده سپس با پارچه ای، مانند ماست چکیده آن را صاف می کنیم و آن چه باقی مانده را خشک می کنیم و مصرف می کنیم.

تذکر مهم درباره تهیه سویق ها:

روش مناسب برای تهیه سویق در خانه این است که سویق را به مقدار کم مثلا هر بار ربع کیلو در یک ماهی تابه به خوبی تفت دهیم تا کیفیت سویق کم نشود و به خوبی پخته شود.واضح است که تهیه سویق در اندازه های بیشتر نیاز به مدت زمان تفت دادن بیشتری دارد تا به خوبی پخته شوند.

مقدار مصرف هر کدام از سویق ها:

حداقل یک قاشق یا دو قاشق غذا خوری به صورت خشک، صبح ناشتا
تذکر: می توان از سویق انواع حلوا با مخلوط عسل یا خرما درست کرد و مصرف کرد و بسیاری از خواص سویق را دارد.

نکاتی که باید درباره مصرف سویق رعایت شود

۱- از مصرف سویق با آب جدا پرهیز کنید.

۲- مردان باید از مصرف آب و شکر همراه سویق اجتناب کنند، زیرا سبب ضعف و ناتوانی جنسی آنها شده و بهتر است آن را به همراه خرما، عسل و شیر میل کنند.

۳- همانند سایر مواد غذایی، از زیاده‌روی در خوردن سویق پرهیز کنید زیرا باعث چاقی و اضافه وزن می‌شود.

۴- مقدار مصرف سویق در هر وعده دو کف یا همان دو یا سه قاشق غذاخوری است.

۵- برای تهیه یک سویق خوشمزه و مقوی می‌توان مقداری عسل، شیره خرما، شیر یا روغن زیتون به آن اضافه کرد، اما توصیه می‌شود از افزودن آب یا شکر به سویق خودداری شود تا اثرات درمانی این معجون به خوبی حفظ شود.

6- استفاده از سویق بهتر است همراه روغن زیتون باشد نه اینکه با هم تفت داده شود.